Ζαν Μισέλ Τιμπό
«Νουρμπανού»
Η λαμπερή σουλτάνα
Η λαμπερή σουλτάνα
Μετάφραση: Έφη Κορομηλά
Εκδόσεις ΩΚΕΑΝΙΔΑ
Αθήνα 2003, Σελ. 360
Νιώθω μια έλξη προς τα μυθιστορήματα της μαγεμένης Ανατολής. Ανέκαθεν ένιωθα. Ιδιαίτερα όσα διαδραματίζονται στην Κωνσταντινούπολη, τη Βασιλίδα των πόλεων, τη δικιά μας Πόλη!
Ο πολυγραφότατος Γάλλος συγγραφέας Ζαν-Μισέλ Τιμπό διεισδύει στα άδυτα του Παλατιού του Σουλτάνου, στο Τοπκαπί, όπου οι οδαλίσκες, φερμένες από άλλα μέρη, συνήθως χριστιανές αιχμάλωτες, ζουν φυλακισμένες στο χαρέμι, προσμένοντας τη μέρα που θα τις καλέσει ο Σουλτάνος στα ιδιαίτερα διαμερίσματά του.
Η γραφή του με τη γλυκύτητα και τη γλαφυρότητά της, οι εξαίσιες περιγραφές, η χλιδή και η πολυτέλεια του παλατιού, το πολύ ενδιαφέρον θέμα με το οποίο καταπιάνεται, η συναρπαστική πλοκή, η μυθική διάσταση των γεγονότων, κάνουν το μυθιστόρημα αυτό ένα απολαυστικό ανάγνωσμα, από εκείνα που δεν τα αφήνεις μέχρι να φτάσεις στο τέλος.
Νουρμπανού είναι μια σουλτάνα, κόρη της Βενετίας, που την πούλησε ο πατέρας της στον Σουλτάνο Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή, με το αζημείωτο, βέβαια, ελπίζοντας ότι θα καταφέρει να κερδίσει την καρδιά του Σουλτάνου για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας!
Ο Σουλτάνος, όμως, δεν έχει μάτια παρά μόνο για τη σουλτάνα του, την περιβόητη Χιουρρέμ, μια κοκκινομάλλα Ρωσίδα, η οποία ξεχώρισε την ανυπότακτη αρχοντοπούλα της Βενετίας, την Τσετσίλια, γιατί της θύμιζε τον εαυτό της, και την προετοίμαζε για να γίνει νύφη της, γυναίκα του γιου της Σελίμ, και επόμενη σουλτάνα.
Μέσα από την αφήγηση για τη ζωή της Νουρμπανού, της λαμπερής σουλτάνας, περνά η ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τον καιρό του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς και της διαμάχης των διαδόχων του, οι ίντριγκες και οι δολοπλοκίες του παλατιού, οι συνωμοσίες και οι πλεκτάνες, τα ανίερα εγκλήματα, ο φόβος, ο κόσμος των ευνούχων, η ζωή στο χαρέμι, οι εκστρατείες, ο ανηλεής, ακήρυκτος πόλεμος μεταξύ των Ευρωπαϊκών δυνάμεων για την εύνοια του Σουλτάνου, φλογεροί ανεκπλήρωτοι έρωτες, ανίερες συμμαχίες, διαστροφές, πάθη, κακίες και ιδιοτέλειες, με μοναδικό σκοπό την εξουσία.
Η ιστορία ξεκινά inmediasres, με τη Νουρμπανού να βρίσκεται στο χαρέμι του Σουλτάνου, με αναδρομές στο παρελθόν της, αλλά στη συνέχεια η αφήγηση δίνεται με χρονολογική σειρά μέχρι τον θάνατο του Σουλεϊμάν και την τελική επικράτηση του διεστραμμένου, μέθυσου Σελίμ έναντι των αδελφών του. Το μυθιστόρημα τελειώνει με τον θάνατο του Σελίμ, μετά από οκτώ χρόνια βασιλείας.
«Και είσαι πάντα ο σουλτάνος. Ακόμη είσαι», είπε η Νουρμπανού και του χάιδεψε το πρόσωπο.
Με τον καιρό τον είχε αγαπήσει τον Σελίμ. Του είχε δώσει παιδιά. Του είχε δώσει την καρδιά της. Ακόμη του ανήκε.
Ναι, ο Σελίμ συνέχιζε να είναι ο Εντολοδότης των Αποκεφαλισμών, αλλά δεν θα ξανάδινε ποτέ διαταγές στους μουγκούς του. Ήταν νεκρός. Τον είχαν σκοτώσει οι καταχρήσεις. Αναπαυόταν σ’ ένα απομονωμένο δωμάτιο του παλατιού. Κανείς στο σεράι, εκτός από το γιατρό του,τους ακολούθους και τους μουγκούς του, δεν γνώριζε ακόμη τι είχε συμβεί. Φυλούσαν το θρόνο για το γιο του. Ο Μουράτ θα έφτανε στην Ισταμπούλ μετά από τρεις-τέσσερις μέρες».
Αυτή είναι η σαγηνευτική ιστορία της βενετσιάνας που την έμαθαν να αναγνωρίζει τα δηλητήρια και την προετοίμασαν για να επηρεάσουν την πολιτική του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Φύση επαναστατική, αντιδρούσε στους νόμους του βίαιου και κλειστού κόσμου του χαρεμιού, μέχρι που κερδίζει την εύνοια της Σουλτάνας του Τοπκαπί. Τότε χαράχτηκε ο δρόμος της.
Το μυθιστόρημα «Νουρμπανού» Η λαμπερή σουλτάνα, του Ζαν-Μισέλ Τιμπό, είναι ένα πολύ ελκυστικό ανάγνωσμα, όπου σκιαγραφούνται αμέτρητοι χαρακτήρες με πολύ ρεαλισμό, αλλά η Νουρμπανού έχει μια ξεχωριστή θέση στη γραφίδα του συγγραφέα, γι’ αυτό μας την παρουσιάζει με πολλή γλυκύτητα και αγάπη.